قبل از هر حدس و گماني، با يك واقعيت شروع ميكنيم
تاكنون بيش از ۲۰۰ بار مرگ بيت كوين اعلام شده است.
عليرغم اين واقعيت كه اولين ارز ديجيتال جهان به مدت ۱۰ سال و با پيشرفت چشمگيري فعاليت كرده است، هنوز هم پيشبيني نابودي آن متداول است. حتي برخي افراد به ظاهر باهوش، به دليل ابلاغ چيزي كه من آن را «سندروم نابودي بيت كوين» مينامم، معروف ميشوند. اگر هر روز هم به اينگونه افراد اشتباهشان را ثابت كنيد، باز هم به پيشبيني نابودي بيت كوين ادامه ميدهند.
اما اگر فرض كنيم كه اين افراد داراي يك سطح از هوش هستند، تنها توضيح براي اين پيشبينيهاي شكست خورده و استدلالهاي احساسي اين است كه آنها هرگز زماني را صرف مطالعه و درك نحوه عملكرد سيستم نكردهاند.
به اين ترتيب، ميخواهم با فهرستي از تمام راههاي ممكن براي نابودي بيت كوين به اين افراد كمك كنم.
از لحاظ فني، بيت كوين تا زماني كه حتي تعداد بسيار كمي از كامپيوترها نرم افزار بيت كوين را در شبكه اجرا كنند، به بقايش ادامه خواهد داد.
تنها يك سناريوي افراطي ميتواند نابودي بيت كوين را اثبات كند. به احتمال غريب به يقين بيت كوين همچنان به مسير رو به رشدش ادامه خواهد داد، مگر اينكه جامعه به دليل حرص و طمع يا بي دقتي خود آن را از بين ببرند.
سناريو ۱: آرماگدون
احتمال (۵ سال آينده): نزديك به صفر است
تأثير: مرگ ناگهاني
اگر تمام منابع برق، اينترنت و ارتباطات اطلاعات در سراسر كره زمين قطع شود، نود (Node)هاي بيت كوين قادر به برقراري ارتباط با يكديگر نخواهند بود. بنابراين سيستم ديگر كاربردي نخواهد داشت.
قطعي موقت اينترنت در سراسر جهان قطعاً باعث ايجاد سردرگمي در ميان جامعه بيت كوين خواهد شد، اما اين نكته حائز اهميت است كه سيستم ميتواند از بلندترين زنجيرهها بازهم شروع به فعاليت كند.
حتي اگر براي بيت كوين اندك طرفداري بماند كه نرم افزار آن را اجرا كند، بازهم از نظر فني به بقا ادامه مي دهد.
سناريو ۲: اشكال بحراني
احتمال (۵ سال آينده): كم
تاثير بالقوه: انحراف ناگهاني
در اين سناريو، يك بهروزرساني بيت كوين ممكن است حاوي باگي در سطح باگ پروژه DAO (در بلاك چين اتريوم)، باشد كه يكپارچگي سيستم را در معرض خطر قرار دهد.
در اين صورت حتي اگر جامعه موافق اصلاح كد، نصب نسخه جديد و راه اندازي مجدد سيستم باشد (كه ضمانتي نيست)، قطعاً منجر به سقوط قيمت و شكاف (فورك) خواهد شد.
سناريو ۳: فورك هاي بي دليل
احتمال (۵ سال آينده): كم
تاثير بالقوه: انحراف آهسته
اگر گروهي به دلايل فني (يا به خاطر پول) مخالف مسير پيشروي بيت كوين باشد، ميتواند يك انشعاب يافورك از بيت كوين را عرضه كند.
فورك بيت كوين كش كه در تابستان گذشته اتفاق افتاد، براي بيت كوين خطرساز نبود، زيرا قدرت هش مورد نياز شبكه كمتر شد. از لحاظ تئوري، فورك هاي زياد ميتواند باعث كمرنگ شدن شبكه اصلي شود.
اگر فورك هاي بي دليل بيت كوين زياد شوند، به اعتقاد من سلطهاش را از دست خواهد داد و به آرامي وارد فضاي بي توجهي خواهد شد. البته اين به ضرر خود جامعه و توسعه دهندگان است و قطعاً به آن فكر خواهند كرد.
سناريو ۴: سركوب مشترك دولتها
احتمال (۵ سال آينده): متوسط تا پايين
تاثير بالقوه: انحراف ناگهاني
به دليل ماهيت غيرمتمركز بيت كوين، دولتها قادر به نابودي بيت كوين نيستند. با اين حال، دولتها ميتوانند در حوزه اختيارات خود، استفاده از آن را كنترل يا محدود كنند.
به عنوان مثال، آنها ميتوانند حسابهاي بانكي شركتهاي خدمات ارزهاي ديجيتال را مسدود كنند و يا به هر نوع كسب و كار مرتبط مجوز فعاليت ندهند. اما اگر فقط تعداد انگشت شماري از كشورها جلوي اين جريان بايستند، تأثير محدود خواهد بود و به دليل سطح بينالمللي در نهايت مجبور به پذيرش آن هستند.
اين دقيقاً همان رويدادي است كه سال گذشته در پي ممنوعيت معاملات داخلي ارزهاي ديجيتال در چيناتفاق افتاد. در حالي احتمال اضافه شدن يك يا چند كشور به حركت چين زياد است، به اعتقاد من ممنوعيت جهاني تقريباً غيرممكن است. (تصور كنيد كه سازمان ملل متحد به چنين توافقي برسد).
علاوه بر اين، بيت كوين در ژاپن قانوني است. اگر ايالات متحده، اتحاديه اروپا، انگلستان و چين به طور مشترك ارزهاي ديجيتال را ممنوع ميكردند، بسيار گران تمام ميشد.
با اين حال، احتمال ميرود كه نهادهاي تنظيم كننده قوانيني را براي پيگيري سرقتها، پولشويي و يا فرارهاي مالياتي در اين رابطه تنظيم كنند.
سناريو ۵: هك بزرگ
احتمال (۵ سال آينده): متوسط تا بالا
تاثير بالقوه: سقوط موقت
اين سناريو ميتواند به چند روش مختلف رخ دهد.
در اولين آن كه تهاجم ۵۱ درصد (Attack51%) نام دارد، ميتوان تمام پروتكل را نابود كرد. در واقع تنها در حال حاضر تنها راه هك پروتكل همين راه است. اين امر از نظر تئوري امكان پذير است اما از نظر اجرايي تقريباً غيرممكن است.
در اين حمله بايد بيش از ۵۱ درصد محاسبات شبكه در اختيار هكر باشد. به دليل اينكه هر كسي ميتواند استخراج كننده باشد، اين امر تقريباً غيرممكن است و از طرفي جز نابودي شبكه، سودي به هكر نخواهد رسيد.
حالت دوم كه خيلي شايع است، هك نرم افزارهاي روي پروتكل است.
وقتي در سال ۲۰۱۴ صرافي بزرگ Mt. Gox هك شد (نمونهاي از اين حمله)، ۷۰ درصد معاملات بيت كوين در اين صرافي انجام ميشد. امروزه صرافيهاي خيلي بيشتري در سراسر جهان وجود دارد. اگر يكي از آنها هك شده و مقدار زيادي از بيت كوين به سرقت برود، قيمت احتمالاً سقوط خواهد كرد، اما اين تأثير موقتي است.
مثلاً به تازگي، بيش از ۴۰۰ ميليون دلار، NEM از صرافي ژاپني Coincheck به سرقت رفت كه كاهش ۱۵ الي ۲۰ درصد قيمت آن را به همراه داشت. اما پس از اخبار مثبت از پرداخت ارزهاي سرقت شده به قربانيان، قيمت دوباره بهبود يافت.
سناريو ۶: ارز ديجيتال بهتر
احتمال (۵ سال آينده): متوسط به پايين
تاثير بالقوه: انحراف آهسته
آيا ارز بهتري ميتواند جايگزين بيت كوين شود؟ (منظور از بهتر ارزي است كه هدفي مثل بيت كوين داشته باشد، استخراج سودمندتري داشته باشد يا هزينههاي تراكنش آن كمتر از بيت كوين باشد و …)
بحث هميشه راحتي استفاده نيست و بايد از نظر اقتصادي بررسي شود. آن ارز بايد آنقدر خوب باشد كه بر تأثير شبكه بيت كوين و سرمايه گذاران آن غلبه كند.
واقعيت امر اين است كه هنوز اين اتفاق رخ نداده. علاوه بر اين، به علت شرايط سياسي و دلايل اقتصادي (نه يك مشكل فني)، يك «ارز ديجيتال جهاني» تحت حمايت سازمان ملل متحد، طي پنج ساله آينده معرفي نخواهد شد.
يك مورد ديگر كه شرايط اقتصادي بازيگر آن است: اگر قيمت برق به ميزان قابل توجهي افزايش يابد، امكان كم شدن سود استخراج وجود دارد. تنها استخرهايي كه برق كمتري مصرف ميكنند، باقي خواهند ماند.
اين يك تجارت با هزينههاي بالاي امنيتي است. بيت كوين بايد راهي پيدا كند تا ضمن يكپارچگي دفتر كل، هزينههاي برقراري امنيت هم كاهش يابد.
سناريو ۷: كنار گذاري مردم
احتمال (۵ سال آينده): كم
تاثير بالقوه: انحراف آهسته
اگر استارت آپ هاي كريپتو، در جهان واقعي در رساندن ارزهاي ديجيتال به ارزش اصلي خود، ناموفق باشند، اعتماد مردم ميتواند به آرامي نسبت به اين فضا از دست برود. (چيزي كه در طول بازارهاي نزولي سال ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ اتفاق افتاده بود).
در اين مورد، رشد بازار كند خواهد شد و به يك ارزش تثبيتي ميرسد. همچنين در صورت تداوم ارزهاي ديجيتال جايگاه خود را از نقطه نظر سرمايه گذاري از دست ميدهند، و منجر به رشد منفي خواهد شد.
شخصاً معتقدم كه برخي از استارتآپ هاي كريپتو در نهايت از ارزهاي ديجيتال در دنياي واقعي استفاده خواهند كرد. در هر صورت، بازار اين ارزها نوپاست. به گواه تاريخ اين حوزه، بازار هميشه آماده جهش دوباره است.